راهنمای خرید سیستم PA (قسمت سوم - میکسر)

میکسر صدا در سیستم PA
همانطور که گفتیم سیستمهای PA در گروههای مختلفی طراحی شدهاند. بنابراین برای خرید آن نیاز به بررسیهای زیادی روی بخشهایی مختلف این سیستم خواهید داشت. همانطور که در قسمت اول راهنمای خرید سیستم PA گفته شد، سیستمهای PA انواع مختلفی دارند. پس از بررسی آمپلی فایر در راهنمای خرید آمپلی فایر سیستم PA، نوبت به صحبت پیرامون میکسر صدا رسیده است. میکسرها یکی از کارآمدترین و درعین حال پیچیدهترین دستگاههایی هستند که برای خرید دستگاه PA باید به آن توجه داشته باشید. در ادامه این گزارش، الزام وجود میکسرها و موارد ضروری پیش از خرید آنها را با هم مرور خواهیم کرد.
نکات مهم برای خرید میکسر
سیگنالهای الکتریکی خروجی میکروفونها و صوت سایر دستگاهها و ابزارهای مورد استفاده باید تعادل معقولی با هم داشته باشند. برای رسیدن به این تعادل، این اصوات باید پردازش شده و بعد با هم میکس شوند تا بتوان آنها را تقویت کرد. سپس صدای خروجی آمپلی فایر که به حد مناسبی تقویت شده است، به عنوان خروجی اسپیکرهای PA و مانیتورها ارسال خواهد شد. در اجرای زنده با دستگاههای PA، این دقیقا جایی است که میکسر نقش اصلی را بازی خواهد کرد.
میکسرها اندازه و ابعاد مختلفی دارند. این دستگاهها را میتوان از اندازه 4 کانال ساده تا کنسولهای بزرگ با صدها کانال دستهبندی کرد. کانال به طور کلی یک مسیر برای عبور سیگنالهای صدا محسوب میشود. میکسری که کانالهای بیشتری داشته باشد، اجازه میدهد ورودیها و خروجیهای متعددی در آن جریان داشته باشد، به آن متصل شده و از طریق آن عبور کند.
شاید برایتان این سوال پیش بیاید که چه دستگاههایی به کانالهای میکسر متصل میشوند؟
کانالهای میکسر معمولا برای پذیرش میکروفون یا دستگاههای سطح Line نظیر آمپلی فایر (تقویت کنندهها)، پی آمپلی فایر (پیش تقویت کنندهها) یا پردازندههای سیگنال مورد استفاده قرار میگیرند. یعنی به طور کلی برای میکروفن یا گیتار و سایر دستگاههایی که سطحی پایینتر از سطح Line دارند، میتوان از میکسر استفاده کرد.
در یک میکسر، هر سیگنال صوتی به کانال مجزایی اختصاص داده میشود. بنابراین اولین سوالی که باید از خودتان بپرسید تا بتوانید انتخابهایتان را محدود کنید، این است که دقیقا به چند کانال روی میکسر نیاز دارید؟ به طور کلی باید اطمینان خاطر داشته باشید، تعداد کانالهایی که دارید از تعداد نیازمندیهای شما بیشتر باشد. چرا که همیشه احتمال نیازهای پیشبینی نشده وجود دارد. پس در قدم اول باید فهرستی از همه دستگاههایی که قرار است به میکسر وصل شود، تهیه کنید و مطمئن شوید ورودیها و خروجیهای کافی در اختیار دارید تا اگر در آینده خواستید سیستم PA خود را گسترش دهید، محدودیتی نداشته باشید.
یک مثال ساده برای انتخاب میکسر با تعداد کانالهای کافی را با هم بررسی کنیم. تصور کنید میخواهید میکسری برای یک گروه موسیقی پاپ یا راک خریداری کنید. این نوع گروههای موسیقی به طور کلی پنج دستگاه مختلف دارند. طبیعتا ممکن است طبق موارد گفته شده اولین حدس شما یا هر کاربر دیگری، میکسری 8 کاناله باشد که سه کانال اضافه برای شما داشته باشد.
اما اگر به دقت این موضوع را بررسی کنید، خواهید دید میکسری با 8 کانال برای چنین گروهی کافی نیست. یک گروه موسیقی با 5 قطعه اصلی، احتمالا چنین آرایشی خواهد داشت:
یک میکروفون برای اجرای زنده و یک میکروفن به عنوان بک آپ یا پشتیبان که مجموعا 2 کانال از میکسر را به خود اختصاص خواهند داد. یک میکروفون برای آمپلی فایر گیتار و یک میکروفن هم برای آمپلی فایر باس مورد نیاز است. همچنین حداقل یک ورودی مستقیم به دستگاه الکترونیکی سینثسایزر برای ترکیب سیگنالها و صداهای مختلف مورد استفاده قرار خواهد گرفت. به این ترتیب، 3 کانال از میکسر هم اینجا مورد استفاده قرار خواهند گرفت. اما این 5 کانال همه نیازمندیهای گروه موسیقی نیست.
حال باید به یکی از مهمترین قسمتها، یعنی کانالهای مورد نیاز درام کیت بپردازیم. در این قسمت برای سنجها، باید 2 میکروفون به میکسر وصل باشد. در هر درام کیت حداقل سه نوع ساز کوبهای وجود دارد. میکروفونهای مربوط به این سازهای کوبهای نظیر Snare، Tom و Bass نیز حدودا 5 عدد خواهند بود.
بنابراین باید گفت در مجموع به 12 کانال برای اتصال همه این میکروفونها نیاز خواهید داشت. پس بهتر است به میکسری با 16 کانال فکر کنید.
آشنایی با میکسر
یادگیری کار با میکسر با وجود کلیدها، فیدرها ودستگیرههای مختلف، ممکن است در ابتدا دلهرهآور به نظر برسد. اما به یاد داشته باشید همه کانالهای میکسر تنظیمات مشابه و یکسانی دارند. اگر نحوه تنظیم یکی از کانالهای میکسر را یاد بگیرید، میتوانید همه کانالهای آن را به راحتی مدیریت و کنترل کنید.
کانالهای روی میکسر، ورودیهای مشخصی دارند. نظیر XLR، 4/1 یا RCA. بعضی ورودیها به گونهای طراحی شدهاند که هم برای ورودیهای XLR میکروفون و هم برای 1/4 قابل استفاده خواهند بود.
هر میکسر Bus، Channel Strip، Equlaizer و قسمتهای مهم دیگری دارد که هریک وظایف و عملکرد خاصی را به عهده گرفته است. بررسی هریک از این موارد حث بسیار مفصلی است که در این گزارش نمیگنجد. بنابراین برای آشنایی بیشتر با میکسرها، اصطلاحات و انواع آن، راهنمای جامع میکسر و پاور میکسر صدا را مطالعه کنید.
میکسر دیجیتال یا آنالوگ
عموما میکسرهای آنالوگ به دلیل کلیدها، فیدرها و دستگیرههای مختلفی که روی خود دارند برای کاربران جذابتر بوده و البته از نظر بسیاری افراد کاربری آسانتری نیز دارند. اما در حقیقت عملکردهای میکسرهای دیجیتال آسانتر است و قابلیتهای بیشتری نیز در اختیار شما قرار میدهد. برای مثال تنها با لمس یک کلید روی میکسر دیجیتال، میتوانید سگینالها را به مسیرها و افکتهای از پیش برنامهریزی شده هدایت کنید.
علاوه براین بعضی از میکسرهای دیجیتال با پلاگینهای نرمافزاری سازگار هستند که قابلیتها و امکانات قابل توجهی در اختیار شما قرار میدهد. همچنین به تازگی امکان مدیریت برخی تنظیمات میکسرهای دیجیتال از طریق لپتاپ، گوشی هوشمند یا تبلت فراهم شده است.
میکسرهای دیجیتال همچنین میتوانند صداهای همهمه، ناخواسته و مزاحم را کاملا حذف کنند. همچنین از کاربردیترین ویژگیهای میکسرهای دیجیتال میتوان به امکان ذخیره تنظیمات مربوط به میکس اشاره کرد. یعنی هنگامی که تنظیمات خاصی را روی میکسر دیجیتال اعمال کرده و از آن استفاده میکنید، میتوانید آن را روی USB یا حافظه داخلی ذخیره کنید و بعدها مجددا همان تنظیمات را بازخوانی کنید تا در زمانتان صرفه جویی شود.
میکسرهای آنالوگ به دلیل داشتن هزینههای پایینتر و سهولت در استفاده همیشه محبوبیت خود را حفظ کردهاند. با توجه به اینکه میکسرهای آنالوگ با دستگیرههای فیزیکی، سوییچ و فیدرها کنترل میشوند، عملکرد آنها تا حدودی بصریتر از انواع دیجیتال است. از طرفی اغلب کاربران کلیدها و فیدرهای پیش روی خود را بهتر از منوهای پنهان میکسر دیجیتال درک میکنند و استفاده از آن را آسانتر میدانند. بنابراین باید ببینید نظر شما چیست؟ کارایی و قابلیتهای بیشتر یا کاربری بصریتر؟ کدام یک برای شما اهمیت بیشتری خواهد داشت؟
هر دو میکسر آنالوگ و دیجیتال، میتوانند صدا را با کیفیت بسیار بالایی انتقال دهند و کارایی کافی را برای رضایت شما خواهند داشت. به همین دلیل نمیتوان گفت محدودیت خاصی در آنها وجود دارد که مانع از انتخابشان شود.
میکسر یا پاور میکسر
پاور میکسرها دارای آمپلی فایر یا تقویت کننده هستند که باعث میشود نیازی به تهیه آمپلی فایر جداگانه نباشد. بنابراین اغلب پاور میکسرها در یک سیستم PA حمل آسانتر، تنظیمات راحتتر و قیمت کمتری دارند. اما از طرفی ممکن است پاور میکسرها که دارای آمپلی فایر هستند، نسبت به میکسرهای صدا که به طور جداگانه به آمپلی فایر متصل میشوند خروجی ضعیفتری داشته باشند. بنابراین احتمال اینکه بتوان از آنها در محیطها و در مقیاسهای بزرگ استفاده کرد، بسیار کم خواهد بود.
نکته دیگر آنکه تهیه پاور میکسر بی شک مقرون به صرفه خواهد بود. چرا که در صورت ارتقای این دستگاه، شما میکسر و آمپلی فایر را همزمان ارتقا خواهید داد.